Önder Yılmaz – En temel özelliğin “kalıcılık” olduğuna vurgu yapılan çalışmada, Metaverse’ü şaşırtan ve cazip kılan “gerçek hayatta olduğu üzere evvelden planlanmış etkinlikler gerçekleştirilse bile herkes için gerçek zamanlı(senkronize) ve canlı bir deneyim olması” özelliğine işaret edildi. Öbür özellikler ise şöyle sıralandı:
Birbirine entegre olmalı
Herkese açık olması: İsteyen herkesin Metaverse’ün bir modülü olabilmesi, çeşitli aktiflik ve faaliyetlere katılabilmesi
Fonksiyonel bir iktisada sahip olması: Birey ve işletmelerin, çok geniş bir yelpazede faaliyet alanı sunan Metaverse’te kıymet üreterek eserlere sahip olabilmesi, yatırım yahut alım satım yapabilmesi.
Geniş kapsamlı olması: Metaverse’ün hem fizikî hem de dijital dünyada, kamusal ve özel ağlarda, açık ve kapalı platformlarda bulunmaya imkân tanıması.
Birlikte çalışabilirlik: Bilgilerin, dijital varlıkların ve içeriklerin Metaverse evrenindeki farklı platformlara taşınabilmesi. Bunun gerçekleşebilmesi için platformların birlikte çalışabilir olması, bir öteki deyişle birbirine entegre olması gereklidir.
Katılımcılarda çeşitlilik: İçeriklerin oluşturulması ve çalıştırılmasına ait faaliyetlerin, bağımsız bireylerden, resmi olmayan tertiplere ve ticari işletmelere kadar çok çeşitli kısımlar tarafından yapılabilmesidir. Bu durum, Metaverse’ün farklı kitlelerce ortaklaşa inşa edilmesi biçiminde kıymetlendirilmektedir.
Hayal edilen Metaverse
Metaverse’e ait çeşitli tariflere bakıldığında ve temel özellikler dikkate alındığında, günümüzde teorik manasıyla Metaverse’ün şimdi oluşturulmadığı vurgusu yapılan çalışmada, “saşlıca münasebet ise hali hazırdaki Metaverse platform ve uygulamalarının müstakil olarak çalışması ve birbirleriyle kâfi düzeyde entegre olamamasıdır. Münasebetiyle tanıma uygun Metaverse’ten bahsedebilmek için bu alandaki sistem ve platformların birbirleriyle daha bütünleşik çalışabilmesi gerekmektedir. Ek olarak nesne-avatar, nesne-nesne ve avatar-avatar etkileşimleri tüm sanal ortamlarda eşzamanlı çalışabilmelidir. Lakin bu biçimde birçok platformun birlikte ve uyumlu çalışabilmesi halinde, kullanıcılar istedikleri sanal kainata seyahat edebilecek ve sahip oldukları sanal varlıkları yanlarında taşıyabileceklerdir” tespiti yer aldı.
Hayal edilen Metaverse’e ulaşılabilmesi için çeşitli aygıtların geliştirilmesine gereksinim olduğu lisana getirilen çalışmada, “Örneğin günümüzde sanal ve artırılmış gerçeklik için kullanılan gözlükler kaba ve ağır yapısı nedeniyle konforlu bir Metaverse tecrübesi sunmaktan uzaktır. Bu doğrultuda sanal ve artırılmış gerçeklik gözlüklerinin hafifletilmesi, hologram teknolojisinin geliştirilmesi, etkileşim için çeşitli sensörlerin yapılması, yüksek çözünürlüklü, taşıması daha kolay portatif aygıtların üretilmesi ve yüksek kapasiteli bilgisayarların yaygınlaştırılması gerekli” denildi.
Romandan gerçeğe
Çalışmada Metaverse’ün tarihi gelişimine değinilirken, romanlardaki kurguların nasıl gerçeğe dönüştüğü anlatıldı. Aldous Huxley’den George Orwell’e, Ray Bradbury’den Arthur C. Clarke’a birçok bilim kurgu müellifinin geleceğe ait varsayımlarıyla teknolojik gelişmelere ilham kaynağı olduğu kaydedilen çalışmada, şu örneklere yer verildi: “Aldous Huxley 1932 tarihli Brave New World isimli romanında, son yıllarda tartışma konusu olan insanların klonlanmasına değinmiştir. George Orwell 1949 tarihli ‘1984’ isimli romanında; kitlelerin izlenmesinden, sansürden ve polis helikopterinden bahsetmiş, günümüzde sıkça söylem edilen ‘Big Brother’ kavramını kullanmıştır. Ray Bradbury 1953 tarihli Fahrenheit 451 isimli romanında, günümüzde kullanılan bluetooth ve airpod aygıtlarını çağrıştıran kulak-içi dinleme aygıtlarından bahsetmiştir. Arthur C. Clarke 1968 tarihli 2001: A Space Odyssey isimli romanında; harika bilgisayar ve yapay zekâyı husus almış, romanında kullandığı elektronik gazete bugünkü iPad’e benzetilmiştir. Bir öteki bilim kurgu muharriri William Gibson 1984 tarihli Neuromancer isimli romanında, çevrimiçi her şeyi söz eden ‘siber alem’ kavramını kullanmıştır. Akabinde Neal Stephenson ise 1992 tarihli Snow Crash isimli romanında, siber alem sözünün de ötesine geçerek Metaverse kavramını
birinci kere kullanan isim olmuştur.”
YARIN: METAVERSE’TE EVLİLİK, PSİKO-TERAPİ NASIL OLACAK? AVATARLARIN KOSTÜMÜNE MİLYONLAR HARCANIYOR