40 bin 083 kilometrekare yüz ölçüme sahip Konya’da 1 milyon 859 bin hektarlık tarım alanının 609 bin hektarında sulu tarım yapılıyor. Türkiye’nin toplam ziraî üretiminin yaklaşık yüzde 10’unu karşılayan kapalı bir havza yapısına sahip Konya Ovası’nda yer altı su kaynaklarının azalması devam ediyor. Bilinçsiz sulama nedeniyle yer altı su kaynaklarında düzey, yılda ortalama 2,5- 3 metre geriliyor.
Jeoloji Mühendisi Prof. Dr. Fetullah Arık, sadece bu yıl kentin bazı bölgelerinde yer altı su düzeyinin 15- 20 metre derinliğe gerilediğini belirtti. Geçmiş yıllardaki bilgilerle bu oranın kimi bölgelerde 50 metre derinliklere kadar gerilediğini belirten Prof. Dr. Arık, şunları söyledi:
Yer altı sularımızla ilgili çok olumlu bir senaryo çizemiyoruz. Geçtiğimiz yıllara nazaran bu yıl çok daha az yağış aldık. Geçtiğimiz yıllarda ortalama 400 milimetre yağış alırken, bu yıl için metrekareye 300 milimetre yağış düştü. Şu an da içerisinde bulunduğumuz durum bol yağışlı bir devir olması gerekirken, hala istenilen nitelikte yağışların gerçekleşmediğini görüyoruz. Lakin son birkaç yıllık müşahedelerimiz yağışlı dönemin ocak-şubat aylarına kaydığı tarafında. Umuyoruz ki ocak-şubat aylarında yağış olsun. Havza içerisindeki yer altı düzeylerine baktığımız vakit geçtiğimiz yıl ya da evvelki yıl yağan kar yağışlarıyla bir ölçü yükselme beklense de maalesef gerçekleşmedi. Yer altı su düzeylerinde düşümler devam ediyor. Havza içerisindeki Karapınar ve Altınekin de kimi müşahede kuyularında, vatandaşın kendi kuyularında yapmış olduğu çalışmalarda 15-20 metre ortası düşümler mevcut. Sulak alanlarımızda da bu net bir biçimde belirli oluyor. Sonuç itibariyle yer altı su düzeylerimiz yükselmiyor
YER ALTI SU KULLANIMINI DENETİM EDEBİLİRİZ
Prof. Dr. Arık, yer altı sularının azalmasının obrukların oluşumunu de tetiklediğini belirterek, “Obrukların oluşumunda insan eliyle tesirli olan yer altı suyu kullanımı olarak söylenebilir. Hem kuraklık hem de çok yer altı suyu kullanımında yer altı düzeyi giderek düşüyor. Bu su düzeyindeki oynamalar su kayaç tepkisini artırdığı için obruk oluşumlarını artmasına sebep oluyor. Gerçekten 2000’li yıllardan sonra obruk oluşum sayılarının artmasının temel nedeni hem kuraklık hem de ağır yer altı suyu kullanımıdır. Kuraklığı ya da öteki jeolojik oluşumları denetim edemiyoruz lakin yer altı suyu kullanımını denetim edebiliriz. Havza içerisindeki evraklı ve evraksız yer altı suyu üretim kuyularını, havza içerisinde ziraî üretimde su gereksinimi fazla olan bitkilerin üretimi devam ediyor. Bunun planlı bir halde düzenlenmesi gerekiyor. Hem vatandaşlarımızın mağdur edilmemesi hem de su kaynaklarımızın verimli ve tasarruflu kullanılması için ortak tahliller koymamız gerekiyor. Bunun için ise denetimsiz ve evraksız kuyuların durdurulması gerekiyor” tabirlerini kullandı.