“Benim Küçük Yıldızım” dev kuklalarla sahneye konulmuş bir çocuk oyunu. Müzikli, danslı lakin en kıymetlisi siyah tiyatro tekniğinde bir oyun ve bu tekniğin bir oldukça ustalıklı bir kullanımını görüyorsunuz sahnede. Yıllarını Karagöz sanatına ve kukla tiyatrosuna vakfetmiş Cengiz Özek tarafından yazılıp sahnelenen oyun her ne kadar çocuk oyunu kategorisinde izleyiciyle buluşsa da büyüklerin de keyif alacağı kesinlikle. Özek gazetemizin sorularını yanıtladı.
– Bir ‘siyah tiyatro’ örneği olan “Benim Küçük Yıldızım” isimli oyun Kent Tiyatroları sahnesinde izleyiciyle buluştu. Çok kullanılan bir teknik değil bu, biraz anlatır mısınız?
Aslında dünyada da çok az örneği olan bir teknik bu. Bilhassa Kanada ve Çekya’da görülüyor bu üslup şovlar. Bugün Çekya’ya yolunuz düştüğünde Prag’da birçok kukla gösterisi pazarlayan satıcıyla karşılaşırsınız ve bu şovlardan bir kısmı da byle ‘black theater’ yani siyah tiyatro tekniğinde şovlardır. Yalnızca bu şovların farkı bir oyun mantığında değil de, bir şov üzere tasarlanmış olmalarıdır. Dramatik kurgusu olmayan, bir müzik eşliğinde havada uçan objeler, bez kesimleri üzere şeylerle oluşturulan şovlardır bunlar. Hakikaten büyüleyici duruyor bu sahneler, zira nasıl hareket ettiğini çözemiyorsunuz objelerin. Kimin hareket ettirdiğini göremiyorsunuz. İşte bu tekniğin bi kukla oyunu için de uygun olabileceği kanısından hareket ettim. Kukla şovlarında çoğunlukla kuklacının görünmemesi tercih edilir. Alışılmış ki birçok çağdaş kukla gösterisinde artık oynatıcı da görünüyor lakin klâsik kuklada mümkün olduğu kadar kuklacı saklanır, o kukla güya hareketleri kendi başına yapıyormuşcasına izlenim verir. Siyah tiyatroyu birinci gördüğümde bu fikre kapılmıştım ve bunun üzerine bir oyun yazmaya çalıştım. Benim niyetlerimi bu siyah tiyatro tekniğinde uygulayabileceğim esneklikte bir metin olmalı dedim ve bu metni oluşturmaya başladım.
– Teknik manada nasıl bir yol izleniyor siyah tiyatroda?
Siyah tiyatroda sahnenin her yeri siyah oluyor, sahne kenarları ve üstü de dahil… Oyuncular da tekrar her taraflarını kapatan siyah b,r kıyafet giyiyorlar, hatta yüzlerini de siyah tül peçe gibisi bir kumaş ile örtüyorlar. Her şey siyah olunca siyah içinde siyah gözükmüyor lakin olağan bir tiyatroda kullandığımız spot ışığını buraya yönlendirirsek o vakit seçilmeye, algılanmaya başlar. Ama ultraviolet ışık yayan floresan lambalar kullanırsanız, mora yakın bir ışık altında siyah olan hiç bir şey görülmez… Birtakım renklere karşı hassas olur bu lambalar lakin siyahı görmez, o yüzden o ışıkta görülebilecek renklerde nesneler, kuklalar kullanırsınız. Bu siyah tiyatro dediğimiz şov tekniğinin en değerli unsuru. “Benim Küçük Yıldızım” isimli oyunumuzda kuklalar 1,5 – 2 metre uzunluklarında ekseriyetle, dev kuklalar, vakit zaman oyuncuların üstünde, vakit zaman ipli kukla tekniğinde, vakit zaman da oyuncunun içine girdiği, bir modülü olduğu kuklalar var. Ayrıyeten bir çok noktada sopalı kukla tekniğini kullandığımız kısımları var. Karışık kukla tekniği de diyebiliriz. Ancak burada bir farklılık daha var, onu da anlatayım kısaca, sahnenin ağzında, ön kısmında bir ışık yolu oluşturduk ve burada da canlı bir oyuncumuz bildiğimiz spotlarla aydınlatılıyor ve tam hudut noktasında kuklalarla karşılaşıyor ve onlarla inanılmaz bir macera yaşıyor.
– Çocuklar kadar büyüklerin de izleyebileceği bir oyuna benziyor güya, yanılıyor muyum?
Doğru, oyunumuz 7’de 77’ye diyebileceğimiz stilde bir oyun. Çocuklarla birlikte büyükler de keyif alarak seyredebilir. Genelde çocuk oyunlarında büyükler bir modül sıkılırlar, bitse de oyun gitsek derler, çocukları için gelmişlerdir. Lakin bu oyun o denli değil, hakikaten tıpkı anda hem ebeveynlerin hem çocukların seyredebileceği bir şov. Kısaca anlatırsam, oyunda gökyüzünden bir yıldız kayıyor ve kayan yıldızı bir kız görüyor, o yıldızın peşine düşüyor. Sanki diyor, onu bulabilir miyim? Yıldızı aramaya başlarken gökten düşen o şey,n yıldız değil de bir uzaylı olduğunu anlıyoruz, Hop-Hop adında… Ve Hop-Hop’tan sonra öteki bir yıldızla karşılaşıyorlar, Karga ile… Lakin bu da ses yıldızı, gökyüzündeki ışık saçan yıldızlardan değil. Onun da kendine nazaran bir ışığı var lakin diğer cins bir ışık, sanat ışığı üzere bir şey. Sonrasında Ateşböceği’ne rastlıyorlar, o da güz devri ışığı hiç sönmeyen bir böcek tipi. Onu da yıldıza benzetiyorlar… Tüm bu arayış içinde birçok yeni dost ediniyorlar, lakin olağan ki düşmanlar da oluyor, baykuş üzere, yılan gibi… Sonunda yıldızı ararken bir çok şeyin de farkına varıyor kız, eşitliğin, kardeşliğin, paylaşmanın kıymeti üzere. Umarım bu dertli, dünyanın birbiriyle savaştığı periyotta hepimiz birer yıldız bulur ya da aramaya devam ederiz ki paylaşabileceğimiz gerçek mutluluklara sahip olabilelim.