ABD’deki Kaliforniya Üniversitesi Irvine yerleşkesinde misyon yapan gökbilimciler, dünya dışı ömrün nerede olabileceğiyle ilgili yeni bir çalışma paylaştı.
The Astrophysical Journal isimli hakemli bilimsel mecmuada yayımlanan araştırmada ömrün, ötegezegenlerin aydınlanma çemberi ismiyle bilinen bölgelerinde var olma potansiyeli ortaya kondu.
ÖTEGEZEGENLERİN BİRDEN FAZLA, DÜNYA’NIN GÜNEŞ’E OLDUĞUNDAN DAHA YAKIN
Independent Türkçe’de yer verildiği üzere araştırmacılar, insanların Dünya haricinde yaşayabileceği diğer bir gezegen daha bulmak için yıllardır çalışmalar yapıyor. Bu kapsamda şimdiye kadar Güneş Sistemi dışında 5 bin 312 gezegen bulundu. Lakin bu ötegezegenlerin birden fazla, yıldızına Dünya’nın Güneş’e olduğundan çok daha yakın.
Yakınlık sebebiyle gezegenler, gelgit kilitlenmesi diye bilinen bir durumla karşı karşıya kalıyor. Bu, gezegenlerin bir tarafının sürekli yıldızını görüp daima sıcak, öteki tarafınsa daima karanlık ve soğuk olduğu manasına geliyor. Aydınlanma çemberiyse gündüz ve gece taraflarını ayıran çizgiye deniyor.
Kaliforniya Üniversitesi Irvine yerleşkesinden uzmanlar, bu çizginin bulunduğu bölgenin yaşanabilir olup olmadığını belirlemek için iklim modelleme yazılımından yararlandı.
Yaşanabilir gezegenler konusunda şimdiye kadar yapılan araştırmalarda ekseriyetle sularla kaplı yerlere odaklanılsa da Ana Lobo’nun başını çektiği araştırma takımı aydınlanma çizgisinin bulunduğu gezegenleri inceledi.
Bulgular daha fazla suyun, gelgit kilitlenmesi olan gezegenlerde dünya dışı hayat ihtimalini düşürdüğünü gösterdi. Çünkü sıcaklık, bir gezegenin gündüz tarafındaki suları buharlaştırabilir. Bu durum, gezegenin etrafının buharla dolup taşarak sera tesiri meydana getirmesine yol açabilir.
Ancak ötegezegende daha fazla toprak olması halinde aydınlanma çemberinin daha yaşanabilir bir hale geldiği belirlendi. Uzmanlar, gece tarafı sebebiyle meydana gelen buzun, sıcaklıkla eriyerek aydınlanma çemberini daha yaşanabilir bir bölge haline getirebileceğini belirtti.
“Sıvı su için uygun sıcaklığa sahip bir gezegen gerekiyor” diyen jeofizikçi Lobo, aydınlanma çemberine sahip ötegezegenlerin bu potansiyele sahip olduğunu savundu.
Araştırma takımında yer alan fizikçi Aomawa Shields ise baş araştırmacı Ana Lobo’yu kast ederek şu tabirleri kullandı:
Ana, gezegende çok fazla kara bulunuyorsa ‘aydınlanma yaşanabilirliği’ dediğimiz senaryonun çok daha kolay bir biçimde var olabileceğini gösterdi. Takımımızın ortaya çıkardığı bu yeni ve egzotik yaşanabilirlik durumu artık yalnızca bilim kurgu konusu değil.