İrfan KURTULMUŞ-KOPENHAG NATO üyeliği müracaatına Türkiye’den onay bekleyen ve geçtiğimiz günlerde Kürt kümelerin gerçekleştirdiği aksiyon nedeniyle Ankara ile ilgilerinde sarsıntılar yaşayan İsveç, yeniden provokatif bir aksiyona müsaade vererek, mevcut krizin derinleşmesine neden oldu. Gerçekten Danimarkalı çok sağcı ve ırkçı “Sıkı Taraf Partisi” (Stram Kurs) önderi Rasmus Paludan, Türkiye’nin tüm teşebbüsleri ve protestolarına karşın “resmi izinli” olarak İsveç’in başşehri Stockholm’de bulunan Türkiye Büyükelçiliği’ne 50 metre uzakta Kuran-ı Kerim yakma aksiyonu gerçekleştirdi.
Türkiye Büyükelçiliği yakınında belirlenen ve etrafı demir setlerle çevrili alanda düzenlenen aksiyon için polisin ağır güvenlik tedbiri aldığı dikkat çekti. Gerçekten bölgede çok sayıda atlı polis, diyalog polisleri, polis otobüsleri ve droneları bulunuyordu. Paludan’ın aksiyonu sırasında Türk Büyükelçiliği binası önünde toplanan “Türk Demokratlar Birliği” (UETD) üyeleri de, karşı protestoyla olaya yansılarını gösterdi. Aksiyon öncesi, kelam konusu alanda, elinde kendi çizdiği Hz. Muhammed tasviriyle gazetecilere konuşan Paludan, “şiddete karşı” olduğunu öne sürerek, kendisine “aşırı sağcı” denilmesini de kabul etmediğini söyledi. Paludan, “Danimarka ve İsveç anayasalarına uyulması gerektiğini düşünmek çok sağcı olmak değildir” tabirlerini kullandı.
Paludan’ın açıklamaları, zıt şov düzenleyenlerin protestolarıyla karşılanırken, çok sağcı önder, kendisine karşı şov yapanlara yönelik “İslam hakkında dünyanın en aptalca fikrini eleştirmenize ve kendi kitabınızın yakılmasına müsaade verilmeyen birçok ülke var. Tabir özgürlüğünün olması gerektiğini düşünmüyorsanız, o vakit öbür bir yerde yaşayabilirsiniz” sözlerini kullandı. Danimarka ve İsveç ikili vatandaşlığına sahip Paludan, daha evvel hem Danimarka’da hem de İsveç’te misal protestolar düzenlemiş, bunlardan kimileri aykırı şovlara yol açarak şiddet olaylarına sebep olmuştu.
İsveç basınına konuşan Dışişleri Bakanı Tobias Billström, kelam konusu hareketi “demokrasimizin bir parçası” olarak nitelendirirken, daha sonra ise harekete reaksiyon gösterdi. Billström, toplumsal medyadan yaptığı açıklamada “İslamofobik provokasyonlar dehşet verici. İsveç, geniş kapsamlı tabir özgürlüğüne sahiptir, fakat bu, İsveç hükümetinin yahut benim söz edilen görüşleri desteklediğimiz manasına gelmez” tabirlerini kullandı. Stockholm Polisi Basın Sözcüsü Ola Österling ise, şov için verdikleri müsaadesi savundu ve çevresel faktörleri dikkate aldıklarını öne sürdü. Österling ayrıyeten, polisin, İsveç’in NATO müracaatından etkilendiği için bu biçimde davrandığına ait söylentileri de reddetti.
Ankara’dan tepki
Öte yandan birebir saatlerde, bu sefer kentin öbür bir alanında da, çoğunluğunu Kürt kökenlilerin oluşturduğu Türkiye tersi kümelerin yanı sıra NATO’ya karşı olanlar tarafından da şovlar düzenlendi. Buradaki kimi göstericiler, bu kere de Cumhurbaşkanı’nın posterinin üzerinde yürüdü. Eylemlere Türkiye ise sert reaksiyon gösterdi. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “İsveç’in başşehri Stokholm’de kutsal kitabımız Kur’an-ı Kerim’e karşı yapılan aşağılık hücuma müsaade verilmesinin çabucak akabinde bu kez kent merkezinde PKK terör örgütü iltisaklı gruplarca ülkemiz zıddı propaganda aksiyonu gerçekleştirilmesine müsaade edilmesini en güçlü biçimde kınıyoruz. Bu aksiyon, terör örgütlerinin propagandasının engellenmesine dair, İsveç’in de imzacı olduğu, Üçlü Ahitname taahhüdünün açık ihlalidir. İsveç’ten, Üçlü Ahitname’deki taahhütleri uyarınca bilhassa terörizmle çaba alanında telaffuzun ötesinde, somut ve tesirli adımlar atmasını beklediğimizi bir sefer daha vurguluyoruz” denildi.
SİYASİLERDEN İSVEÇ’E SERT TEPKİLER
‘İfade özgürlüğü değil, vandallık’
ANKARA Milliyet – İsveç’te Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan aleyhine yapılan hareketlerin akabinde Kur’an-ı Kerim’in yakılmasına müsaade verilmesine iktidar ve muhalefet kanadından durumu kınayan ve lanetleyen açıklamalar yapıldı.
NATO üyeliği için Türkiye’nin talepleri doğrultusunda adım atması beklenen İsveç hükümetinin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın maketinin asıldığı terör örgütü hareketinin akabinde çok sağcı Stram Kurs Partisi Önderi, Danimarka asıllı Rasmus Paludan’ın Türkiye’nin Stockholm Büyükelçiliği önünde Kur’an-ı Kerim yakma aksiyonuna müsaade vermesi Ankara’nın sabrını taşırdı.
İsveç Büyükelçisi evvelki akşam Dışişleri Bakanlığı’na çağrılarak, provokatif aksiyon en güçlü halde kınandı. Dışişleri Bakanlığı dün aksiyonun gerçekleşmesinin akabinde da davette bulunarak “Ülkemizin tüm ihtarlarına karşın, İsveç’te kutsal kitabımız Kuran-ı Kerim’e karşı yapılan aşağılık saldırıyı en güçlü biçimde lanetliyoruz. İsveç makamlarını bu nefret kabahatinin failleri hakkında gerekli süreçleri yapmaya ve tüm ülkeleri ve memleketler arası kuruluşları İslam düşmanlığına karşı dayanışma halinde somut önlemler almaya çağırıyoruz” açıklamasını yaptı.İktidar kanadından ve muhalefetten de arkası gerisine açıklamalar geldi. İsveç’e yönelik ikazlar ve yansılar özetle şöyle:
TBMM Lideri Mustafa Şentop: İsveç bütün ihtarlara karşın Türkiye’ye yönelik provokatif terör aksiyonlarına müsaade vermeye devam ediyor. Stockholm Büyükelçiliğimiz önünde Kur’an-ı Kerim’e yönelik alçakça bir ‘eylem’e müsaade verilmesi nefret cürmüne İsveç idaresinin cürüm iştiraki manasına gelmektedir.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay: Stockholm Büyükelçiliğimiz önünde Kur’an-ı Kerim’e yönelik alçakça provokasyonu lanetliyorum. Türkiye’yi ve tüm İslam alemini gaye alan bu kabahatlere müsaade vererek ortak olan İsveç makamlarını kınıyor, kabul edilemez bu yanılgıdan bir an önce dönmeye davet ediyorum.
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın: Stockholmde Kuran-ı Kerim’in yakılması açık bir nefret ve insanlık hatasıdır. Bunu şiddetle lanetliyoruz. Kutsal pahalara akın özgürlük değil çağdaş barbarlıktır.
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik: İsveç, bugün insanlık hatası olan alçakça bir harekete müsaade vermiştir. Bu bir tabir hürriyeti değildir; tüm insani pahalara karşı düşmanca bir yaklaşımdır. İsveç makamları insanlığa karşı hata olan bir hareketin modülü olmuştur. Kuran-ı Kerim’in yakılmasına müsaade verilmesi tüm dinlere ve inanç hürriyetine karşı bir tehdittir. İsveç, insanlığın en değerli bedellerinin tehdit edilmesini teşvik etmiştir.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: Büyükelçimiz, İsveç Dışişleri Bakanı ile direkt görüştü. Düşünceleri-mizi aktardı. Buna kimse ‘fikir ve fikir özgürlüğü’ diyemez. Bugün öteki bir dinin kitabın yakılmasına müsaade vermiyorlar. Ancak Kur’an-ı Kerim kelam konusu olunca, İslam düşmanlığı kelam konusu olunca çabucak tabir ve niyet özgürlüğü diyorlar. Nefret hatası, ırkçılık fikir özgürlüğü değildir. İsveç maddelerine nazaran değildir, Avrupa Kurulu kararlarına nazaran değildir, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına nazaran nefret hatası, ırkçılık, niyet ve tabir özgürlüğü değildir.
Adalet Bakanı Bekir Bozdağ: ‘Düşünce özgürlüğü’, milyarlarca Müslümanın kutsal kitabına hakarete, saygısızlığa mazeret de kılıf da yapılamaz. Kurana yapılan alçakça hücum, düşüncesizliğin ve Avrupa orta çağ ilkelliğinin göstergesidir.
İYİ Parti Sözcüsü Kürşad Güçlü: Aksiyona müsaade verilmesi kabul edilemez. Bu tavır, hak ve özgürlük kavramlarıyla açıklanama-yacağı üzere iki ülke ilgilerinin geleceği bakımından kusurludur. UYGUN Parti olarak İsveç yetkili makamlarını bu yakışıksız aksiyonun gerçekleştirilmesini önlemeye ve Milletimizin hassasiyetlerine hürmet göstermeye davet ediyoruz.
DEVA Partisi Sözcüsü İdris Şahin: İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström yaptığı açıklamada tabir özgürlüğüne vurgu yapsa da bu kabul edilebilir bir durum değildir. Tabir özgürlüğüyle açıklayamazsınız. İsveç hükûmetinin bu alçakça provokasyona derhal müdahale etmesi en büyük temennimiz ve dileğimizdir.
‘Nefret kabahatinin zirvesi’
CHP Genel Lideri Kemal Kılıçdaroğlu: İsveç’in başşehri Stockholm’de Büyükelçiliğimiz önünde Kur’an-ı Kerim’e yapılan insanlık dışı taarruz kabul edilemez. Milyarlarca Müslüman’ı incitecek bu saygısızlığın gayesini da, amacını de yeterli biliyoruz. Nefret hatasının tepesi olan bu faşizmi lanetliyorum.
‘Sabır taşı çatladı’
MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli: Stockholm’de Cumhurbaşkanımızı gaye alan alçak teşebbüsten sonra bu kere Kur’an-ı Kerim’e yönelik aşağılık bir tertip, sabır taşını çatlatmıştır. İsveç idaresinin, Danimarkalı soysuz bir siyasetçinin Kur’an-ı Kerim yakmasına müsaade vermesi sırf skandal değil, bunun da ötesinde barbarlığın ve vandallığın aleni gösterimi ve somut örneğidir. Ulusal ve manevi kıymetlerimize hasımlık besleyen bir ülke ya da ülkelerle NATO ittifak hukukunu paylaşmak şöyle dursun, siyasi ve diplomatik bağ kurmak bile abestir. İsveç’in NATO üyeliği bu koşullar altında Gazi Meclis’in onayından geçemeyecektir.”
Akar: Görüşmeye gerek kalmadı
Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, İsveç’in, başşehir Stockholm’de terör örgütü PKK/YPG yandaşlarınca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türkiye aleyhine gerçekleştirdikleri aksiyonların yanı sıra Kuran-ı Kerim’e yönelik provokasyona karşı önlem almamasını eleştirerek, “Geldiğimiz noktada, İsveç Savunma Bakanı Pal Jonson’un Türkiye’ye 27 Ocak’ta yapacağı ziyaretin ehemmiyeti de, manası da kalmadı. Bu nedenle ziyareti iptal ettik” dedi.
Ramstein Hava Üssü’nde gerçekleştirilen Ukrayna Savunma Temas Küme Toplantısı’nın akabinde değerlendirmelerde bulunan Bakan Akar, Ankara’nın NATO’nun açık kapı siyasetini ebediyen desteklediğini savunarak, Türkiye, İsveç ve Finlandiya ortasında geçen yıl Haziran ayında Madrid’de imzalanan üçlü memoranduma atfen de “Bizim tek isteğimiz bu muhtıradaki taahhütlerin yerine getirilmesi. İsveç ve Finlandiya’nın kendine düşen vazifeleri, konut ödevlerini yapmalarını bekliyoruz” diye konuştu. İsveç’te terör örgütü PKK/YPG yandaşlarının Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türkiye aleyhine provokasyonlarının yanı sıra son olarak da İsveç polisinin Türk Büyükelçiliği önünde Kuran-ı Kerim yakma hareketine müsaade vermesine yönelik haberleri hatırlatan Akar, “Bunlara karşı hareketsiz kalmak, reaksiyon göstermemek kabul edilemez. Bunların kesinlikle gereğinin yapılması, önlem alınması gerekirdi” tabirini kullandı. İsveç Savunma Bakanı Jonson ise, Türkiye’ye yapacağı ziyaretin iptal edilmediğini, ileri bir tarihe ertelendiğini argüman etti. Jonson, toplumsal medya hesabından, “Türk mevkidaşım Hulusi Akar ile Almanya’nın Ramstein kentindeki askeri üste görüştüm. Ankara’da yapmayı planladığımız toplantıyı daha sonraya ertelemeye karar verdik. Türkiye ile bağlarımız İsveç için çok kıymetli, ortak güvenlik ve savunma hususlarında diyaloğu ileriki bir tarihte sürdürmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz” açıklamasını yaptı.
İsveç Konsolosluğu önünde protesto
Beyoğlu’nda bulunan İsveç Konsolosluğu önünde toplanan bir küme, İsveç’te Kur’an-ı Kerim yakılmasına reaksiyon gösterdi. Polis takımları de konsolosluk önünde geniş güvenlik tedbiri aldı. Tekbir getirerek İsveç’teki hareketi protesto eden kümeden biri konsolosluğun girişindeki panoyu kırınca gerginlik yaşandı. Polis, protestocuları konsolosluktan uzaklaştırdı. İSTANBUL DHA