Türkiye-ABD Stratejik Düzenek toplantısının akabinde yayımlanan ortak açıklamada, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve ABD’li mevkidaşı Antony Blinken‘ın Türkiye-ABD Stratejik Sistem II. Bakanlar Toplantısı kapsamında ABD’nin başşehrinde bir ortaya geldikleri kaydedildi.
Stratejik Sistem çerçevesinde, Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal’ın ABD Dışişleri Bakanlığı Siyasi İşlerden Sorumlu Müsteşarı Büyükelçi Victoria Nuland’la bir ortaya geldiği hatırlatılan açıklamada, tarafların geniş bir yelpazedeki ikili işbirliği hakkında kapsamlı bir diyalog gerçekleştirdiği ve NATO müttefikleri olarak paydaşlığın değerini vurguladıkları aktarıldı.
F-16
Açıklamada, Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Blinken’ın, iştiraklerini ve dışişleri bakanlıkları üst seviye yetkilileri başkanlığında 17 Ocak 2023’te Washington’da kurumlar ortası iştirakle gerçekleştirilen görüşmeleri temel aldıkları belirtilerek, “Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Blinken, somut ve sonuç odaklı ikili olumlu gündeme bağlılıklarını yinelemişlerdir. Bakanlar, Türkiye’nin F-16 filosunun modernizasyonu dahil olmak üzere, Türkiye-ABD savunma iştirakinin güçlendirilmesini ele almışlardır” tabirleri kullanıldı.
Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Blinken’ın, Rusya‘nın kabul edilemez savaşı karşısında Ukrayna’nın egemenliği ve toprak bütünlüğüne açık dayanaklarının altını çizdikleri, savaşı sona erdirecek bir tahlil bulunmasına yönelik takviyelerini teyit ettikleri bildirilen açıklamada, “ABD, Karadeniz Tahıl Koridoru Teşebbüsü’nün hayata geçirilmesindeki arabulucu rolü nedeniyle Türkiye’ye teşekkür etmiş ve iki taraf hayat kurtarıcı nitelikteki kelam konusu düzeneğin global tahıl talebini karşılamaya yetecek kapasitede işletilmesi muhtaçlığı üzerinde durmuştur” değerlendirilmesinde bulunuldu.
Açıklamada, iki bakanın, Güney Kafkasya’da barışın ilerletilmesine yönelik eşgüdüm ve işbirliğinin artırılmasında mutabık kaldıkları tabir edildi.
FİNLANDİYA VE İSVEÇ
Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Blinken’ın, mevcut tehdit ve sınamalar karşısında NATO kapsamındaki eşgüdümün ve dayanışmanın artırılmasının yollarını ele aldıkları, müttefikler olarak müşterek savunmanın yanı sıra NATO’nun açık kapı siyasetine yönelik süregelen bağlılıklarını yineledikleri vurgulanan açıklamada, Türkiye, Finlandiya ve İsveç ortasında, Finlandiya ve İsveç‘in NATO ittifakına iştirak müracaatlarının ilerletilmesi hedefiyle imzalanan üçlü mutabakatın uygulanmasını görüştükleri aktarıldı.
Açıklamada, iki bakanın Doğu Akdeniz‘deki durumu ele aldıkları ve istikrar ile irtibat kanallarının korumasının kıymeti üzerinde mutabık kaldıkları söz edilerek, şunlar kaydedildi:
“Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Blinken, terörizmin her tıp ve tezahürüyle gayret gerekliliğini teyit etmiştir. Bu bağlamda Türkiye ve ABD, kolluk kuvvetleri ve bilgi paylaşımına dayanan mevcut işbirliği temelinde, Stratejik Sistem bünyesinde terörizmle uğraş istişareleri düzenlenmesini planlamaktadır. Bakan Blinken, 13 Kasım 2022’de İstanbul’da yaşanan terör saldırısını bir sefer daha kınamış ve ABD’nin, Türkiye’yle terörle gayretinde omuz omuza durduğunu teyit etmiştir. Taraflar, başta PKK ve IŞİD olmak üzere, terör örgütleriyle uğraş gayretlerinde yakın eşgüdüm ve işbirliğinin korunmasını öngörmüştür.”
BÖLGESEL GELİŞMELER
Tarafların, Suriye krizinin tüm veçhelerini ele aldıkları ve Türkiye ile ABD’nin, 2254 sayılı Birleşmiş Milletler Genel Şurası (BMGK) kararı doğrultusunda Suriyelilerin öncülüğündeki bir siyasi sürece bağlılıklarını tekrarladıkları belirtilen açıklamada, tarafların Suriye‘ye yönelik hudut ötesi insani yardım düzeneğinin müddetini uzatan son BM Güvenlik Kurulu kararını memnuniyetle karşıladığı, her iki tarafın ayrıyeten, artan ekonomik ve güvenlik işbirliği yoluyla bölgesel istikrar ve temaslar tesis edilmesi muhtaçlığı da dahil olmak üzere, Ortadoğu ve Afrika’ya ait daha geniş kapsamlı mevzuları da görüştükleri belirtildi.
İKİLİ İLİŞKİLER
Ortak açıklamada, şunlar kaydedildi:
“Bakan Çavuşoğlu ve Bakan Blinken, Türkiye-ABD ikili ticari ilgilerinde devam eden büyümeyi takdirle karşılamıştır. Ekonomik işbirliği ve mevcut ikili sistemler yoluyla bölgesel ve global ekonomik fırsatların değerlendirilmesinin değerini yinelemişlerdir. Taraflar, güç güvenliğini güçlendirmek ve pak güce dayalı bir geleceğe geçiş emeliyle İklim ve Güç Diyaloğu tesisini desteklemiştir.
Türkiye ve ABD, ikili müspet gündemdeki ivmenin korunması ve ilerlemenin kıymetlendirilmesi için Stratejik Sistem kapsamındaki temasları sürdürmeye karar vermiştir. Her iki taraf, Stratejik Sistem kapsamında, en üst seviye dahil olmak üzere, artan ikili görüşmeleri memnuniyetle karşılamaktadır.”